Bạn đang có ý định bọc răng sứ để cải thiện nụ cười nhưng lại băn khoăn bọc răng sứ có cần lấy tủy không? Đây là một trong những câu hỏi phổ biến nhất mà tôi thường gặp từ bệnh nhân, bởi ai cũng lo lắng đến sức khỏe của tủy răng – phần “trái tim” của chiếc răng. Đừng lo lắng nhé! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau “giải mã” vấn đề này, làm rõ khi nào cần lấy tủy và khi nào không, để bạn có cái nhìn đúng đắn và an tâm hơn trước khi quyết định bọc răng sứ nhé!
Tủy răng là gì và tại sao cần bảo tồn?
Trước khi đi sâu vào việc bọc răng sứ có cần lấy tủy không, chúng ta hãy cùng nhắc lại một chút về tủy răng nhé.

Tủy răng là gì?
Tủy răng là một mô mềm nằm ở bên trong cùng của răng, được bảo vệ bởi men răng và ngà răng. Tủy răng chứa các mạch máu, dây thần kinh và mô liên kết. Nó kéo dài từ buồng tủy (ở thân răng) xuống đến các ống tủy (trong chân răng).

Vai trò quan trọng của tủy răng
Tủy răng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe và sự sống của chiếc răng:
- Nuôi dưỡng răng: Các mạch máu trong tủy cung cấp dinh dưỡng cho ngà răng, giúp răng chắc khỏe và có độ đàn hồi.
- Cảm nhận: Các dây thần kinh trong tủy giúp răng cảm nhận được các kích thích như nóng, lạnh, áp lực, và đau. Đây là cơ chế bảo vệ tự nhiên, giúp chúng ta nhận biết khi răng có vấn đề.
- Phản ứng bảo vệ: Tủy răng có khả năng tạo ra ngà răng thứ cấp để bảo vệ răng khỏi các tác nhân gây hại như sâu răng.
- Duy trì độ ẩm và độ đàn hồi: Tủy giúp răng không bị khô và giòn. Một chiếc răng đã mất tủy sẽ trở nên giòn hơn và dễ vỡ hơn.
Chính vì những vai trò quan trọng này, mục tiêu hàng đầu của nha sĩ khi điều trị là luôn cố gắng bảo tồn tủy răng tối đa.

Khi nào bọc răng sứ cần lấy tủy?
Không phải tất cả các trường hợp bọc răng sứ đều cần lấy tủy. Việc lấy tủy thường chỉ được chỉ định khi tủy răng đã bị tổn thương không hồi phục hoặc có nguy cơ cao bị tổn thương sau khi bọc sứ.
1. Răng đã bị bệnh lý viêm tủy hoặc hoại tử tủy từ trước
Đây là trường hợp phổ biến nhất và bắt buộc phải lấy tủy trước khi bọc sứ.
- Sâu răng quá lớn, ăn sâu vào tủy: Khi lỗ sâu răng không được điều trị kịp thời, vi khuẩn sẽ tấn công men răng, ngà răng và cuối cùng xâm nhập vào tủy, gây viêm tủy.
- Viêm tủy cấp tính hoặc mãn tính: Biểu hiện bằng các cơn đau dữ dội, đau giật từng cơn, đau về đêm, hoặc ê buốt kéo dài khi ăn nóng lạnh. Nếu không điều trị, tủy có thể bị hoại tử hoàn toàn, gây áp xe chóp răng.
- Chấn thương răng làm lộ tủy: Tai nạn hoặc va đập mạnh có thể làm răng bị vỡ lớn, lộ phần tủy răng.
- Tủy răng bị viêm nhiễm, chết tủy: Khi tủy răng bị viêm nhiễm, hoại tử, không được điều trị, nó sẽ trở thành ổ vi khuẩn, gây nhiễm trùng lan rộng.
Tại sao phải lấy tủy trong trường hợp này? Nếu không lấy tủy, vi khuẩn và tình trạng viêm nhiễm sẽ tiếp tục phát triển bên dưới mão sứ, gây đau nhức dữ dội, nhiễm trùng chóp răng, áp xe, thậm chí phải nhổ bỏ cả răng sứ lẫn răng thật.
2. Răng đã điều trị tủy trước đó
Nếu răng của bạn đã từng được điều trị tủy (lấy tủy) từ trước đó do các nguyên nhân khác (sâu răng, chấn thương…), thì việc bọc răng sứ là cần thiết để bảo vệ răng.
- Răng mất tủy trở nên giòn: Một chiếc răng đã mất tủy sẽ không còn được nuôi dưỡng, dần trở nên khô và giòn hơn so với răng có tủy sống.
- Nguy cơ nứt, vỡ cao: Răng giòn sẽ dễ bị nứt, vỡ khi ăn nhai hoặc chịu lực tác động.
- Bọc sứ để bảo vệ: Mão răng sứ sẽ đóng vai trò như một “chiếc mũ bảo hiểm” chắc chắn, ôm trọn và bảo vệ cùi răng thật đã yếu, giúp răng bền chắc hơn và kéo dài tuổi thọ sử dụng.
3. Răng bị hô, móm, lệch lạc nặng cần mài chỉnh nhiều
Trong một số trường hợp rất hiếm và chỉ khi bác sĩ có kinh nghiệm cân nhắc kỹ lưỡng, việc mài răng quá nhiều (do răng bị hô, móm, lệch lạc nặng cần chỉnh sửa hình dáng lớn) có thể được chỉ định lấy tủy.
- Nguy cơ mài chạm tủy: Nếu răng cần mài quá nhiều mô răng để đạt được hình dáng mong muốn, có thể dẫn đến việc mài sát hoặc thậm chí chạm vào tủy răng.
- Tủy bị kích thích, viêm nhiễm: Việc mài răng quá mức cũng có thể gây ra những kích thích không hồi phục hoặc gây viêm tủy cấp tính sau này.
- Chỉ định thận trọng: Đây là trường hợp rất cân nhắc, và hầu hết các bác sĩ sẽ cố gắng mài răng ở mức tối thiểu hoặc tư vấn phương pháp niềng răng nếu tình trạng lệch lạc quá nặng. Lấy tủy chỉ là giải pháp cuối cùng khi không còn cách nào bảo tồn tủy.
Ví dụ thực tế:
Bạn tôi, cô Lan, bị một chiếc răng hàm sâu rất lớn, lỗ sâu đã ăn gần hết một mặt răng và thường xuyên bị đau nhức âm ỉ. Khi đi khám, bác sĩ chẩn đoán răng bị viêm tủy không hồi phục và cần điều trị tủy trước khi bọc sứ. Cô Lan hơi lo lắng vì sợ đau và mất tủy, nhưng bác sĩ giải thích nếu không lấy tủy, tình trạng viêm nhiễm sẽ nặng hơn, không thể bọc sứ được. Sau khi điều trị tủy xong, chiếc răng không còn đau nhức, và cô Lan đã được bọc một chiếc răng sứ chắc chắn, ăn nhai hoàn toàn bình thường. Câu chuyện của cô Lan cho thấy việc lấy tủy là cần thiết trong một số trường hợp để đảm bảo sức khỏe lâu dài cho răng.
Khi nào bọc răng sứ không cần lấy tủy?
Tin vui là đa số các trường hợp bọc răng sứ thẩm mỹ đều không cần lấy tủy nếu răng thật còn khỏe mạnh và không có bệnh lý về tủy. Mục tiêu của nha sĩ luôn là bảo tồn tủy răng tối đa.
1. Răng khỏe mạnh, không có bệnh lý tủy
- Tủy răng bình thường: Khi răng thật không bị sâu, không bị viêm tủy, không có tiền sử chấn thương ảnh hưởng đến tủy.
- Mài răng đúng kỹ thuật: Bác sĩ chỉ mài một lớp men răng rất mỏng (khoảng 0.5 – 2mm tùy loại sứ) bên ngoài để tạo chỗ cho mão sứ. Quá trình mài răng này không xâm lấn đến tủy, nên tủy răng vẫn được bảo tồn nguyên vẹn.
- Các trường hợp thường không cần lấy tủy: Răng bị ố vàng, nhiễm màu, răng thưa, hở kẽ nhẹ, răng sứt mẻ nhỏ, răng có hình thể không đẹp, hoặc muốn thay đổi màu sắc, hình dáng răng để thẩm mỹ hơn.
2. Răng có dấu hiệu sâu hoặc viêm tủy nhẹ, có thể điều trị bảo tồn
- Tủy viêm hồi phục: Trong một số trường hợp, nếu tủy răng chỉ bị viêm nhẹ, chưa có dấu hiệu hoại tử, bác sĩ có thể áp dụng các biện pháp điều trị bảo tồn tủy như hàn trám sâu răng, đắp thuốc bảo vệ tủy…
- Theo dõi sau điều trị: Sau khi điều trị bảo tồn tủy, bác sĩ sẽ theo dõi một thời gian để đảm bảo tủy răng đã hồi phục hoàn toàn trước khi tiến hành bọc sứ.
Quy trình bọc răng sứ có bảo tồn tủy
Nếu tủy răng của bạn khỏe mạnh, quá trình bọc răng sứ sẽ diễn ra theo các bước chính sau, với mục tiêu bảo tồn tối đa cấu trúc răng thật:
Bước 1: Thăm khám và tư vấn
- Bác sĩ sẽ thăm khám tổng quát tình trạng răng miệng, chụp X-quang để đánh giá cấu trúc răng, xương hàm và tình trạng tủy răng.
- Nếu răng có các bệnh lý như sâu răng, viêm nướu, nha sĩ sẽ điều trị dứt điểm trước khi bọc sứ.
- Bác sĩ sẽ tư vấn về loại răng sứ phù hợp, hình dáng, màu sắc và giải thích chi tiết quy trình.
- Đây là giai đoạn quan trọng để xác định bọc răng sứ có cần lấy tủy không.
Bước 2: Gây tê và mài cùi răng
- Bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ để bạn không cảm thấy đau trong quá trình mài răng.
- Sau đó, bác sĩ sẽ mài đi một lớp men răng mỏng từ 0.5mm đến 2mm (tùy thuộc vào loại răng sứ và tình trạng răng) để tạo trụ cho mão sứ. Quá trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm của bác sĩ để không gây ảnh hưởng đến tủy.
- Lưu ý: Việc mài răng gây xâm lấn, nhưng nếu mài đúng kỹ thuật và tủy răng khỏe mạnh, bạn sẽ không cần lấy tủy.
Bước 3: Lấy dấu răng và chế tác răng sứ
- Sau khi mài cùi, bác sĩ sẽ lấy dấu hàm của bạn (bằng vật liệu hoặc công nghệ quét 3D) để gửi về phòng labo.
- Kỹ thuật viên sẽ dựa trên dấu hàm và thiết kế của bác sĩ để chế tác mão răng sứ phù hợp nhất.
- Trong thời gian chờ đợi răng sứ vĩnh viễn, bạn sẽ được lắp răng tạm để ăn nhai và đảm bảo thẩm mỹ.
Bước 4: Thử và gắn răng sứ cố định
- Sau khi răng sứ hoàn tất, bạn sẽ quay lại nha khoa để thử răng. Bác sĩ sẽ kiểm tra độ khít sát, màu sắc, hình dáng và đặc biệt là khớp cắn để đảm bảo không bị cộm, kênh, gây khó chịu khi ăn nhai.
- Nếu mọi thứ đều ổn, bác sĩ sẽ dùng keo dán nha khoa chuyên dụng để gắn cố định mão răng sứ lên cùi răng thật.
Lời khuyên từ chuyên gia
Vậy, chốt lại là bọc răng sứ có cần lấy tủy không? Câu trả lời là không bắt buộc. Trong đa số các trường hợp bọc sứ thẩm mỹ cho răng khỏe mạnh, nha sĩ sẽ cố gắng bảo tồn tủy răng tối đa. Chỉ khi tủy răng đã bị tổn thương không hồi phục (viêm tủy, hoại tử tủy) hoặc có nguy cơ cao bị tổn thương sau khi mài răng quá mức, thì việc lấy tủy mới được chỉ định để đảm bảo sức khỏe lâu dài cho răng.
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, điều quan trọng nhất là bạn cần:
- Tìm đến nha khoa uy tín: Với đội ngũ bác sĩ có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại.
- Thăm khám và tư vấn kỹ lưỡng: Bác sĩ sẽ đánh giá chính xác tình trạng răng của bạn và đưa ra lời khuyên cụ thể, giải thích rõ ràng về việc có cần lấy tủy hay không, cũng như phương pháp điều trị phù hợp nhất.
- Không tự ý quyết định: Đừng nghe lời quảng cáo hoặc tự mình quyết định có lấy tủy hay không. Hãy tin tưởng vào chẩn đoán và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Hãy nhớ rằng, sức khỏe răng miệng là ưu tiên hàng đầu. Một chiếc răng sứ đẹp nhưng vẫn giữ được tủy sống là điều tốt nhất mà chúng ta hướng tới nhé!