Bạn đang có ý định bọc răng sứ để cải thiện nụ cười và chức năng ăn nhai, nhưng lại băn khoăn không biết răng sứ có bền không và chúng có thể sử dụng được bao lâu? Đây là một câu hỏi rất phổ biến, bởi lẽ ai cũng muốn khoản đầu tư cho nụ cười của mình là xứng đáng và bền vững theo thời gian, đúng không nào? Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau “mổ xẻ” câu hỏi này, tìm hiểu về tuổi thọ trung bình của các loại răng sứ và những yếu tố then chốt ảnh hưởng đến độ bền của chúng nhé!
Răng sứ có bền không? Tuổi thọ trung bình của các loại
Để trả lời câu hỏi “răng sứ có bền không”, chúng ta cần xem xét từng loại răng sứ cụ thể, vì mỗi loại sẽ có độ bền và tuổi thọ khác nhau do sự khác biệt về vật liệu và cấu tạo.

Răng sứ kim loại
- Cấu tạo: Có lớp sườn bên trong làm từ hợp kim kim loại (Niken-Crom, Crom-Coban) và lớp sứ phủ bên ngoài.
- Tuổi thọ trung bình: Khoảng 5 – 10 năm.
- Độ bền: Răng sứ kim loại có độ bền khá tốt, đủ để chịu được lực ăn nhai thông thường. Tuy nhiên, theo thời gian, lớp kim loại bên trong có thể bị oxy hóa trong môi trường khoang miệng, gây ra hiện tượng đen viền nướu và làm giảm tính thẩm mỹ. Điều này thường là lý do chính khiến nhiều người quyết định thay thế răng sứ kim loại sau một thời gian sử dụng, chứ không hẳn là răng bị vỡ.

Răng sứ Titan
- Cấu tạo: Tương tự răng sứ kim loại, nhưng lớp sườn hợp kim có pha thêm Titanium (khoảng 4-6%).
- Tuổi thọ trung bình: Khoảng 7 – 10 năm, có thể lên đến 15 năm nếu chăm sóc tốt.
- Độ bền: Độ bền của răng sứ Titan cao hơn răng sứ kim loại thường một chút, và quan trọng hơn là Titanium có độ tương thích sinh học tốt hơn, ít gây kích ứng. Khả năng chống oxy hóa cũng tốt hơn, giúp làm chậm quá trình xuất hiện viền đen nướu, nhưng vẫn không hoàn toàn loại bỏ được. Do đó, tuổi thọ về mặt thẩm mỹ của răng sứ Titan vẫn có giới hạn.

Răng toàn sứ (Zirconia, Cercon, Emax, Lava Plus, Nacera Pearl…)
- Cấu tạo: Được làm hoàn toàn từ khối sứ nguyên chất 100%, không chứa bất kỳ thành phần kim loại nào. Các loại phổ biến là Zirconia (Cercon, Nacera Pearl, Lava Plus, DDBio…) và sứ thủy tinh (Emax).
- Tuổi thọ trung bình: Khoảng 10 – 15 năm, thậm chí 20 năm hoặc hơn nếu được chăm sóc tốt và chế tác bởi bác sĩ giỏi.
- Độ bền: Đây là loại răng sứ có độ bền và khả năng chịu lực vượt trội nhất.
- Zirconia, Cercon, Nacera Pearl, Lava Plus: Có độ cứng rất cao (thường trên 900 MPa, một số loại lên tới 1200 MPa), chịu lực ăn nhai lớn tốt hơn cả răng thật. Chúng gần như không thể nứt, vỡ dưới lực ăn nhai thông thường.
- Emax: Dù có độ cứng thấp hơn Zirconia một chút (khoảng 500 MPa), nhưng Emax vẫn rất bền và đặc biệt nổi bật với độ trong mờ tự nhiên như răng thật. Emax thường được ưu tiên cho răng cửa.
- Ưu điểm nổi bật về độ bền:
- Không bị đen viền nướu: Vì không có kim loại, răng toàn sứ không bị oxy hóa hay đổi màu theo thời gian, giúp duy trì tính thẩm mỹ dài lâu.
- Không bị ăn mòn: Vật liệu sứ nguyên chất có khả năng chống mài mòn tốt trong môi trường miệng.
- Tương thích sinh học cao: Ít gây ra các vấn đề về nướu, giúp răng miệng khỏe mạnh, từ đó kéo dài tuổi thọ tổng thể của phục hình.
Tóm lại: Răng sứ có bền, nhưng mức độ bền và tuổi thọ khác nhau tùy loại. Răng toàn sứ có độ bền và tuổi thọ vượt trội hơn hẳn so với răng sứ kim loại.
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ bền và tuổi thọ của răng sứ
Tuổi thọ của răng sứ không chỉ phụ thuộc vào loại vật liệu mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nữa. Việc hiểu rõ những yếu tố này sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ và kéo dài tuổi thọ cho nụ cười của mình.
1. Chất lượng vật liệu và công nghệ chế tác răng sứ
- Vật liệu sứ: Như đã phân tích ở trên, đây là yếu tố tiên quyết. Các loại sứ cao cấp (Zirconia, Cercon, Emax) có cấu trúc vật liệu bền chắc, chịu lực tốt và ít bị biến đổi theo thời gian hơn so với sứ kim loại. Vật liệu chính hãng, có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm định chất lượng sẽ đảm bảo độ bền tối đa.
- Công nghệ chế tác: Răng sứ được chế tác bằng công nghệ hiện đại như CAD/CAM (Computer-Aided Design/Computer-Aided Manufacturing) sẽ có độ chính xác cao về hình dáng, kích thước và độ khít sát với cùi răng thật. Sự khít sát này rất quan trọng, giúp ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập vào cùi răng bên trong, giảm nguy cơ sâu răng và các bệnh lý nha chu, từ đó kéo dài tuổi thọ của răng sứ. Các nha khoa có labo chế tác riêng hoặc liên kết với labo uy tín thường đảm bảo chất lượng sản phẩm tốt hơn.
2. Tay nghề và kinh nghiệm của bác sĩ nha khoa
Đây là yếu tố “then chốt” quyết định đến 80% sự thành công và độ bền của răng sứ.
- Mài cùi răng chuẩn xác: Bác sĩ có chuyên môn cao sẽ mài cùi răng đúng tỷ lệ, không quá nhiều làm tổn thương tủy răng, cũng không quá ít gây cộm vướng. Việc mài răng đúng kỹ thuật giúp bảo tồn mô răng thật tối đa và tạo nền tảng vững chắc cho mão sứ.
- Lấy dấu và thiết kế chính xác: Bác sĩ lấy dấu hàm chuẩn sẽ giúp kỹ thuật viên tạo ra răng sứ khít sát. Khả năng thiết kế nụ cười, lựa chọn hình dáng, màu sắc răng sứ hài hòa với khuôn mặt cũng rất quan trọng, không chỉ về thẩm mỹ mà còn về chức năng.
- Gắn răng sứ đúng kỹ thuật và điều chỉnh khớp cắn: Bác sĩ sẽ gắn răng sứ bằng loại keo dán chuyên dụng, đảm bảo độ bám dính chắc chắn. Đặc biệt, việc điều chỉnh khớp cắn chuẩn xác là cực kỳ quan trọng. Nếu khớp cắn bị sai lệch, răng sứ có thể chịu lực ăn nhai không đều, dẫn đến tình trạng nứt, vỡ sớm hoặc gây ra các vấn đề về khớp thái dương hàm, đau đầu.
3. Tình trạng răng miệng ban đầu và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân
- Sức khỏe răng miệng trước khi bọc sứ: Nếu răng của bạn bị sâu, viêm tủy, viêm nha chu mà không được điều trị triệt để trước khi bọc sứ, các vấn đề này có thể tái phát và làm hỏng cùi răng bên trong, khiến răng sứ bị hỏng theo. Răng và nướu khỏe mạnh là nền tảng vững chắc cho răng sứ.
- Bệnh lý nền: Một số bệnh lý toàn thân như tiểu đường không được kiểm soát tốt, các bệnh làm suy yếu hệ miễn dịch có thể ảnh hưởng đến quá trình lành thương của nướu và sức khỏe răng miệng nói chung, từ đó gián tiếp ảnh hưởng đến tuổi thọ của răng sứ.
- Thói quen nghiến răng: Đây là một yếu tố rất quan trọng. Nếu bạn có thói quen nghiến răng khi ngủ (bruxism) mà không được kiểm soát, lực nghiến rất lớn có thể gây mòn, nứt, vỡ răng sứ nhanh chóng. Bác sĩ thường khuyên những người nghiến răng nên đeo máng chống nghiến ban đêm để bảo vệ răng sứ.
4. Chế độ chăm sóc và vệ sinh răng miệng tại nhà
- Vệ sinh răng miệng đúng cách: Dù răng sứ không bị sâu, nhưng cùi răng thật bên trong và nướu răng xung quanh vẫn có thể bị bệnh. Chải răng 2-3 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm, kết hợp dùng chỉ nha khoa và nước súc miệng để làm sạch mảng bám, thức ăn thừa, ngăn ngừa sâu răng và viêm nướu.
- Chế độ ăn uống: Hạn chế ăn các thực phẩm quá cứng (đá lạnh, xương), quá dai (kẹo dẻo) có thể làm nứt, vỡ hoặc làm sút răng sứ. Tránh dùng răng sứ để cắn xé các vật dụng không phải thức ăn (mở nắp chai, xé bao bì).
- Hạn chế thực phẩm, đồ uống có màu (đối với răng sứ kim loại): Mặc dù răng toàn sứ ít bị ảnh hưởng, nhưng đối với răng sứ kim loại, việc hạn chế cà phê, trà, rượu vang đỏ, thuốc lá có thể giúp kéo dài thời gian xuất hiện viền đen nướu.
- Bỏ các thói quen xấu: Nghiến răng, cắn bút, dùng răng cắn các vật cứng đều gây áp lực lớn lên răng sứ.
5. Khám răng định kỳ
- Tái khám 6 tháng/lần: Việc tái khám định kỳ rất quan trọng. Bác sĩ sẽ kiểm tra tổng thể tình trạng răng sứ, độ khít sát, khớp cắn, tình trạng nướu và cùi răng thật bên trong. Bác sĩ cũng sẽ làm sạch vôi răng và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn (nếu có) để xử lý kịp thời, tránh các biến chứng lớn hơn, từ đó giúp kéo dài tuổi thọ của răng sứ.
Ví dụ thực tế:
Chị Mai, một khách hàng của tôi, đã bọc 4 răng cửa bằng răng toàn sứ Zirconia cách đây 12 năm. Chị ấy luôn tuân thủ việc chải răng đều đặn, dùng chỉ nha khoa mỗi ngày và đặc biệt là không bao giờ quên lịch tái khám nha sĩ 2 lần mỗi năm. Đến nay, 4 chiếc răng sứ của chị Mai vẫn trắng đẹp tự nhiên, không hề có dấu hiệu xuống cấp hay đen viền nướu, ăn nhai vẫn rất thoải mái. Bác sĩ nha khoa của chị nhận xét rằng chính sự chăm sóc chu đáo và việc lựa chọn loại sứ cao cấp ngay từ đầu đã giúp răng sứ của chị có tuổi thọ vượt xa kỳ vọng.
Từ câu chuyện của chị Mai, bạn có thể thấy rằng răng sứ hoàn toàn có thể bền đẹp lâu dài nếu bạn lựa chọn đúng loại, được thực hiện bởi bác sĩ giỏi và quan trọng nhất là bạn chăm sóc chúng một cách cẩn thận và đúng cách tại nhà. Đừng ngần ngại đầu tư cho nụ cười của mình, vì đó là một khoản đầu tư xứng đáng cho cả thẩm mỹ và sức khỏe lâu dài!