Chào bạn, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm lời giải đáp cho một câu hỏi rất thường gặp khi bạn tìm hiểu về phương pháp bọc răng sứ, đó là “răng sứ có tháo ra được không?” Nhiều người lầm tưởng rằng răng sứ cũng như răng giả tháo lắp, có thể tự tháo ra lắp vào tại nhà. Tuy nhiên, sự thật không phải vậy đâu nhé! Mình sẽ chia sẻ chi tiết về bản chất của răng sứ cố định, khả năng tháo ra của chúng trong nha khoa và những trường hợp nào cần phải tháo răng sứ, để bạn có cái nhìn rõ ràng và chính xác nhất.
Răng sứ cố định: Không thể tự tháo ra lắp vào tại nhà
Đầu tiên, bạn cần hiểu rõ một điều quan trọng: răng sứ (bao gồm mão răng sứ, cầu răng sứ và răng sứ trên Implant) là những phục hình CỐ ĐỊNH trong miệng. Điều này có nghĩa là chúng được gắn chặt vào răng thật hoặc trụ Implant bằng một loại keo dán nha khoa chuyên dụng, cực kỳ bền chắc.
Bạn sẽ không thể tự ý tháo răng sứ ra khỏi miệng giống như cách bạn tháo hàm giả tháo lắp thông thường. Nếu cố gắng tự tháo, bạn có thể gây hư hại nghiêm trọng cho răng thật bên trong, hoặc làm hỏng chính mão sứ.
Vậy thì, nếu không tự tháo được, liệu có trường hợp nào răng sứ cần được tháo ra không? Câu trả lời là CÓ, nhưng việc này cần được thực hiện bởi bác sĩ nha khoa chuyên nghiệp.

Khi nào răng sứ cần được bác sĩ tháo ra?
Mặc dù răng sứ được thiết kế để tồn tại lâu dài, nhưng đôi khi, vì nhiều lý do khác nhau, chúng vẫn cần được bác sĩ tháo ra. Các trường hợp phổ biến bao gồm:

Răng thật bên trong mão sứ bị tổn thương hoặc mắc bệnh lý
- Sâu răng dưới mão sứ: Đây là một trong những lý do phổ biến nhất. Nếu mão sứ không được làm khít sát hoặc vệ sinh răng miệng không tốt, vi khuẩn có thể xâm nhập vào kẽ hở giữa mão sứ và cùi răng thật, gây sâu răng. Khi sâu răng tiến triển nặng, có thể ảnh hưởng đến tủy răng, gây đau nhức.
- Viêm tủy răng: Khi răng thật bên trong mão sứ bị viêm tủy (do sâu răng, chấn thương hoặc do quá trình mài răng xâm lấn tủy), bác sĩ cần tháo mão sứ để tiến hành điều trị tủy.
- Chết tủy răng: Nếu tủy răng bị chết, có thể gây nhiễm trùng, áp xe chân răng. Việc tháo mão sứ là cần thiết để xử lý triệt để.
- Cùi răng thật bị gãy, vỡ hoặc lung lay: Do chấn thương, lực ăn nhai mạnh, hoặc tiêu xương ổ răng, cùi răng thật bên trong có thể bị tổn thương. Lúc này, mão sứ sẽ mất đi trụ bám và cần được tháo ra để bác sĩ đánh giá và xử lý tình trạng cùi răng.

Răng sứ bị hỏng hóc hoặc không còn đảm bảo thẩm mỹ
- Răng sứ bị vỡ, nứt, sứt mẻ lớn: Mặc dù răng sứ rất bền, nhưng nếu chịu lực tác động quá mạnh (ví dụ: cắn phải vật cứng, nghiến răng quá mức) hoặc do chất lượng sứ không đảm bảo, răng sứ có thể bị hư hại. Khi vỡ lớn, ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai hoặc thẩm mỹ, cần phải tháo ra thay mới.
- Răng sứ bị đổi màu, xỉn màu nặng: Đặc biệt là răng sứ kim loại, sau một thời gian có thể bị oxy hóa gây đen viền nướu hoặc toàn bộ răng bị xỉn màu. Răng toàn sứ cũng có thể bị ố màu do vệ sinh kém, hút thuốc, uống cà phê nhiều. Để cải thiện thẩm mỹ, cần tháo ra và thay thế.
- Răng sứ bị kênh, cộm, hở viền: Nếu mão sứ không được chế tác chuẩn xác, không khít sát với cùi răng, nó có thể gây cảm giác cộm vướng khi ăn nhai, dễ mắc thức ăn và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Lúc này, việc tháo ra và làm lại là cần thiết.
- Lỗi thẩm mỹ không mong muốn: Đôi khi, màu sắc răng sứ không khớp với răng tự nhiên, hoặc hình dáng không hài hòa với khuôn mặt, khiến bệnh nhân không hài lòng. Trong trường hợp này, nếu không thể điều chỉnh được, bác sĩ có thể đề xuất tháo ra để làm lại.
Hết thời gian sử dụng hoặc cần nâng cấp
- Răng sứ đã hết tuổi thọ: Mỗi loại răng sứ đều có tuổi thọ nhất định (thường từ 5-15 năm, tùy loại và cách chăm sóc). Sau thời gian này, vật liệu có thể bị lão hóa, dễ bị hỏng, hoặc không còn đảm bảo chức năng, thẩm mỹ như ban đầu.
- Nhu cầu thẩm mỹ cao hơn: Công nghệ nha khoa và vật liệu sứ ngày càng phát triển. Một số người muốn nâng cấp lên loại răng sứ cao cấp hơn, thẩm mỹ hơn hoặc muốn thay đổi thiết kế nụ cười tổng thể.
- Thay đổi kế hoạch điều trị tổng thể: Ví dụ, bạn đã bọc sứ một số răng nhưng sau đó quyết định niềng răng hoặc làm Implant cho các răng khác, có thể cần tháo răng sứ cũ để đồng bộ.
Ví dụ thực tế: Chị Lan bọc 2 chiếc răng sứ cửa cách đây 8 năm. Gần đây, chị bắt đầu thấy viền nướu hơi đen do loại sứ kim loại cũ và cảm giác răng hơi ê buốt. Đi khám bác sĩ thì phát hiện có một lỗ sâu nhỏ dưới viền mão sứ. Bác sĩ đã giải thích cần phải tháo bỏ mão sứ cũ, điều trị lỗ sâu và thay bằng mão sứ toàn sứ mới để vừa đảm bảo sức khỏe răng miệng, vừa cải thiện thẩm mỹ. Chị Lan ban đầu cũng lo lắng, nhưng sau khi được giải thích rõ ràng và nhìn thấy kết quả mới, chị rất hài lòng.
Quy trình tháo răng sứ diễn ra như thế nào?
Việc tháo răng sứ cần được thực hiện bởi bác sĩ có kinh nghiệm và trang thiết bị chuyên dụng, để hạn chế tối đa tổn thương cho răng thật bên dưới.
Bước 1: Thăm khám và chẩn đoán
- Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng sứ cũ và răng thật bên dưới, chụp X-quang để đánh giá mức độ tổn thương của cùi răng, tình trạng tủy và xương hàm.
- Xác định nguyên nhân cần tháo răng sứ và lên kế hoạch điều trị tiếp theo (làm lại răng sứ, điều trị bệnh lý…).
Bước 2: Gây tê cục bộ
- Để đảm bảo bạn không cảm thấy đau hay khó chịu trong quá trình tháo, bác sĩ sẽ tiến hành gây tê cục bộ vùng răng cần can thiệp.
Bước 3: Tiến hành tháo răng sứ
- Bác sĩ sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng, như mũi khoan kim cương siêu nhỏ hoặc máy cắt laser (nếu có), để nhẹ nhàng cắt lớp sứ bên ngoài.
- Quá trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo để không làm tổn thương thêm cùi răng thật bên trong. Mão sứ sẽ được cắt thành nhiều mảnh nhỏ để dễ dàng gỡ bỏ.
- Với răng sứ trên Implant, quy trình tháo có thể phức tạp hơn một chút, tùy thuộc vào loại khớp nối và cách gắn ban đầu.
Bước 4: Xử lý cùi răng thật và làm răng tạm
- Sau khi tháo mão sứ cũ, bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ tình trạng cùi răng thật.
- Nếu có sâu răng, viêm tủy hoặc các bệnh lý khác, bác sĩ sẽ tiến hành điều trị dứt điểm.
- Nếu cùi răng còn khỏe, bác sĩ sẽ vệ sinh sạch sẽ, có thể mài chỉnh lại nếu cần.
- Bạn sẽ được lắp một răng tạm để bảo vệ cùi răng, đảm bảo ăn nhai và thẩm mỹ trong thời gian chờ chế tác răng sứ mới.
Bước 5: Lấy dấu, chế tác và gắn răng sứ mới (nếu có)
- Sau khi cùi răng được xử lý ổn định, bác sĩ sẽ lấy dấu răng mới (hoặc scan 3D) để gửi về Labo chế tác răng sứ.
- Răng sứ mới sẽ được thiết kế và chế tác dựa trên mong muốn của bạn và phác đồ điều trị.
- Cuối cùng, răng sứ mới sẽ được gắn cố định lên cùi răng.
Lưu ý: Việc tháo răng sứ có thể gây một số khó khăn và đôi khi có thể làm tổn thương nhẹ đến cùi răng thật, đặc biệt nếu mão sứ được gắn quá chắc chắn hoặc cùi răng đã yếu. Do đó, việc lựa chọn bác sĩ có kinh nghiệm và kỹ thuật tháo răng chuyên nghiệp là vô cùng quan trọng.
Làm thế nào để kéo dài tuổi thọ răng sứ và tránh phải tháo sớm?
Để hạn chế tối đa việc phải tháo răng sứ trước thời hạn, bạn hãy nhớ những điều sau:
- Chọn nha khoa uy tín ngay từ đầu: Đảm bảo răng sứ được làm đúng kỹ thuật, khít sát và sử dụng vật liệu chất lượng. Đây là yếu tố quan trọng nhất.
- Chăm sóc răng miệng đúng cách:
- Đánh răng 2 lần/ngày với bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluoride.
- Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước để làm sạch kẽ răng và đường viền nướu nơi tiếp giáp với mão sứ.
- Súc miệng bằng nước súc miệng chuyên dụng.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học:
- Hạn chế ăn đồ quá cứng, dai, hoặc cần nhiều lực cắn xé (ví dụ: xương, hạt, đá lạnh).
- Tránh các thực phẩm và đồ uống có màu sẫm (cà phê, trà, rượu vang đỏ) nếu bạn muốn răng sứ duy trì độ trắng sáng.
- Bỏ các thói quen xấu: Nghiến răng (nếu có, hãy dùng máng chống nghiến răng khi ngủ), cắn móng tay, cắn bút…
- Tái khám nha sĩ định kỳ: Thăm khám 6 tháng/lần để bác sĩ kiểm tra tổng quát tình trạng răng sứ, sức khỏe răng miệng, phát hiện sớm các vấn đề và vệ sinh răng miệng chuyên sâu.
Kết luận
Vậy là bạn đã có câu trả lời chi tiết cho câu hỏi “răng sứ có tháo ra được không?” rồi nhé. Răng sứ là một phục hình cố định, bạn không thể tự ý tháo ra tại nhà. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cần thiết như răng thật bên trong bị bệnh lý, răng sứ bị hỏng, hoặc bạn có nhu cầu nâng cấp, bác sĩ nha khoa hoàn toàn có thể tháo răng sứ ra bằng kỹ thuật chuyên nghiệp.
Để đảm bảo răng sứ của bạn bền đẹp và hạn chế tối đa các vấn đề cần phải tháo, hãy luôn chú trọng lựa chọn nha khoa uy tín, chăm sóc răng miệng đúng cách và duy trì thói quen tái khám định kỳ bạn nhé!